Trambahn

Een tijdje terug kwam ik op Boardgamegeek een lijstje tegen met de spellen die stelletjes hadden gespeeld. In dit lijstje schreef iemand een stukje over Trambahn dat mijn interesse wekte. Trambahn zou namelijk een beetje lijken op het geslaagde tweepersoonsspel Lost Cities. Trambahn stond al sinds Spiel 2015 ongespeeld in de kast te wachten om op tafel te komen. Het stukje op Boardgamegeek was hét zetje dat ik nodig had om eindelijk de regels van dit spe te gaan lezen.

Trambahn speelt zich af in het München van het eind van de 19e eeuw. De tram is een groot succes in de stad en snel worden nieuwe routes aangelegd. De wetenschap staat ondertussen niet stil en er komen steeds betere trams op de markt. De spelers zijn het hoofd van een tram-maatschappij en proberen elkaar af te troeven door te investeren in mooie routes en moderne trams.

Het spel bestaat uit een enorme stapel kaarten in vier kleuren met waardes 1 tot en met 10. De kaarten kunnen op verschillende manieren gebruikt worden. Zo kunnen ze gebruikt worden als geld dat gebruikt wordt om nieuwe trams te kopen. Maar je kan ze ook gebruiken om routes mee te bouwen of als passagier om tellingen mee te veroorzaken.

Iedere beurt begin je met 6 kaarten op handen. Je moet altijd 1 of 2 kaarten afleggen als passagier. Zodra de vierde passagier van een kleur is neergelegd volgt meteen een waardering van de route in de bijbehorende kleur. Die routes bouw je in je beurt door uit je hand kaarten aan rijtjes aan te leggen. De rijtjes moeten op oplopende volgorde worden gebouwd (daar hebben we de link naar Lost Cities). De hogere kaarten zijn meer punten waard dan de lagere. Je mag trouwens meerdere rijtjes van dezelfde kleur maken, zolang elk rijtje maar netjes oplopend is. Het laatste wat je kan doen is kaarten afleggen als geld. Met dit geld kan je een nieuwe tram kopen en die heb je nodig om een nieuw rijtje te starten. De trams die in het spel komen worden steeds beter, maar helaas ook steeds duurder. Aan het eind van een beurt vul je je hand weer aan tot 6 kaarten.

Het loont overigens om lange rijtjes te maken, als een rijtje 8 kaarten lang is, dan volgt meteen een extra waardering van dit rijtje. Om deze reden is het slim om ook te investeren in rijtje die beginnen met lage getallen ook al zijn die weinig punten per kaart waard.

Als een reguliere waardering wordt getriggerd, dan tel je de punten van je routekaarten bij elkaar op en vermenigvuldig je deze met de waarde van je tram (of te wel met 2, 3 of 4 afhankelijk van hoe goed de tram is). Na 10 waarderingen is het spel afgelopen en wie dan de meeste punten heeft verzameld wint het spel.

Ik moet trouwens wel bekennen dat Niek en ik ons niet helemaal aan de regels van dit spel houden. Er zijn twee regels waar we het nut niet van inzien en die we dus negeren. Allereerst krijgt de startspeler net wat minder geld dan de nummer twee. Ik zie niet echt wat het startspelervoordeel is en dus hoeft dat ook niet gecompenseerd te worden (door het extra geld wil je eigenlijk liever de tweede speler zijn). De tweede regel is dat je eigenlijk de helft van je geld af moet leggen op het moment dat de trekstapel leeg is en geschud moet worden. Deze regel stimuleert dat je niet hamstert, maar soms kan je er niets aan doen dat je nog net niet genoeg kaarten hebt voor een nieuwe tram en dan is de straf wel heel hoog.

…en de waardering

Ik vind Trambahn een erg leuk tweepersoonsspelletje. Niek is het gelukkig met me eens. Het spel stond in een week tijd dan ook zes keer op tafel en dat wil wat zeggen. We moesten echt even op zoek naar de flow van dit spel. Ik houd er van om te hamsteren en had dus de neiging om kaarten te bewaren voor rijtjes die ik later ging bouwen. Dit schoot echter niet op omdat je je hand altijd aanvult tot 6 kaarten. Als je dus veel kaarten bewaart, dan krijg je minder nieuwe en duurt het dus langer voor je de gewenste kaarten hebt. Ook wil je graag kaarten gebruiken om rijtjes uit te bouwen, maar rijtjes worden pas gewaardeerd als er vier kaarten als passagier zijn afgelegd. Op een gegeven moment moet je dus juist kaarten gaan gebruiken als passagier en niet meer investeren in rijtjes. En alsof het niet lastig genoeg is om te beslissen of je kaarten als routekaart voor rijtjes of als passagier voor de waardering gebruikt, moet je ook nog zorgen dat je genoeg kaarten aflegt als geld om nieuwe trams te kunnen kopen omdat je anders geen nieuwe rijtjes mag starten. Je moet dus de balans zoeken tussen de verschillende mogelijkheden en dat valt niet mee, maar maakt het spel wel heel leuk.