Hanzesteden

Het spel …

Bordspellen van Europese origine -de zogenaamde ‘eurogames’- wordt vaak verweten dat ze een kunstmatig thema hebben, dat losstaat van de spelmechanismen. Nu vind ik dat verwijt in veel gevallen nergens op slaan, maar bij Hanzesteden ontkom je nauwelijks aan dat oordeel. Zogenaamd ben je als leider van een koopmansgilde (of zo) handelsroutes aan het stichten tussen verschillende Hanzesteden in Duitsland en het oosten van Nederland (Groningen, woehoe!), maar eigenlijk ben je vooral blokjes aan het (ver)plaatsen op het speelbord en je eigen overzichtsbordje.

Het plaatsen van blokjes doe je op handelsroutes tussen de steden. Een bokje plaatsen is een actie, waarvan je er aan het begin van het spel twee hebt. Naast blokjes plaatsen kun je ook andermans blokjes verdrijven, blokjes verplaatsen, extra blokjes uit de voorraad nemen en, het belangrijkste, handelsroutes stichten.

Als je een handelsroute sticht, mag je in een van beide aangrenzende steden een handelshuis plaatsen. Bij sommige steden mag je een eigenschap op je overzichtsbord verder ontwikkelen. Dat kan extra acties betekenen, of het vergroten van het effect van sommige acties, of meer punten aan het einde van het spel. Het stichten van een handelsroute levert ook punten op voor de spelers die in de aangrenzende steden de meeste huizen hebben staan. Ligt er een bonusfiche, dan mag je die ook claimen. Daarmee kun je later in het spel leuke dingen doen en aan het einde leveren ze nog punten op.

Het spel kan op verschillende manieren eindigen: als een speler op 20 punten komt, als alle bonusfiches op zijn of als van tien steden alle huizen gebouwd zijn. Hierna volgt nog een eindtelling, waarbij speler nog punten krijgen voor het aantal bonusfiches en hun aanwezigheid in de steden. De speler met de meeste punten wint.

… en de waardering

Zoals ik in de inleiding al aangaf is Hanzesteden geen spel dat het van een meeslepend thema moet hebben. Ook het uiterlijk werkt niet mee. Bovendien is het een gortdroog spel. Maar zonder gekheid, dit is een van de leukste droge spellen die ik ooit gespeeld heb. Wat Hanzesteden zo leuk maakt is de mogelijkheid tot ongebreidelde creativiteit die het de spelers biedt. Ondanks de nagenoeg vaste startopstelling en de bijna volledige afwezigheid van toeval verloopt ieder potje totaal anders.

Die creativiteit leidt tot veel onvoorspelbaarheid, waardoor je je medespelers goed in de gaten moet houden en ze zeker niet lekker hun eigen gang moet laten gaan. Ook het einde van het spel kan dan soms verrassend snel intreden. Daar niet op voorbereid zijn kan je zo de winst kosten.

Hanzesteden is in één woord een topspel. Een aantrekkelijke speelduur, veel mogelijkheden, echte keuzes, volop interactie, wat wil je nog meer? Enig minpuntje is wel dat het spel het beste tot zijn recht komt met ervaren spelers, maar dan is het ook genieten geblazen.